Алматыда инженерлік жүйелердің тозуы шешілмек
Алматыға инженерлік желілерді түбегейлі жөндеуге 1 триллион теңгеден аз ғана қаражат қажет, деп хабарлайды LS.
Әкімдіктің мәліметінше, мегаполисте тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық желілерінің тозуы жоғары.
Оның ішінде қызыл аймаққа «Алматытеплокоммунэнерго» 67,9% тозу деңгейімен және «Алатау Жарық Компаниясы» 92,67%.
Сары аймақта «Алматы жылу желілері» (59,2%), «Алматы электр станциялары» (61,5%), жасыл аймақта – «Алматы су» МКҚК жанындағы сумен жабдықтау және су бұру МКҚК, -56,4%-дан -56,4%-ға дейін. -57,8%.
Ведомство 2030 жылға қарай бұл көрсеткіштерді айтарлықтай төмендетуді жоспарлап отыр. Атап айтқанда, сумен жабдықтау желілерінің тозуы 39,6 пайызға, су бұру 39,5 пайызға, жылумен қамту 44 пайызға дейін төмендеуі тиіс. Сумен жабдықтау желілеріндегі ысыраптар 20%-ға, жылумен жабдықтау – 14,2%-ға, электрмен жабдықтау – 12,4%-ға дейін төмендеуі тиіс.
Бұл үшін, мегаполисті дамыту жобасында атап өтілгендей, 2030 жылға қарай шамамен 962,3 миллиард теңге инвестиция қажет. Оның ішінде шамамен 295,3 млрд теңге – 2025 жылдың соңына дейін, шамамен 667 млрд теңге – 2030 жылдың соңына дейін.
Атап айтқанда, су құбыры желілерінің тозуын азайту үшін жыл сайын 11,95 млрд теңгеге 104 шақырымға жуық желілерді (диаметрі 100-ден 1,5 мың мл-ге дейін) қайта құру қажет. Нәтижесінде амортизация нормасы жылына 2 пайызға төмендейді. Ол үшін 2025 жылға дейін 29,6 млрд теңге, 2030 жылға дейін 66 млрд теңге бөлу қажет. Жаңа көздерді салуға шамамен 80 миллиард теңге, смарт технологияларды енгізуге 10 миллиард теңге қажет.
Кәріз желілерінің тозуын азайту үшін жыл сайын 14,2 млрд теңгеге 73,5 шақырымға жуық желілерді (диаметрі 150-ден 1,5 мың мл-ге дейін) қайта құру қажет. Нәтижесінде амортизация нормасы жылына 2,2%-ға төмендейді. 2025 жылға дейін 36,5 млрд теңге, 2030 жылға дейін 77,5 млрд теңге қажет. Кәріз желілерін қайта жаңғырту және салу, кәріз және тазарту құрылыстарын қайта жаңарту үшін шамамен 120 миллиард теңге қажет.
Жылу желілерінің тозуы мәселесін түбегейлі шешу үшін 13,75 миллиард теңгеге жыл сайын 39 шақырымды қайта құру қажет. Бұл мақсаттар үшін 2025 жылдың соңына дейін ATS-ке 35 миллиард теңге, ал 2030 жылдың соңына дейін 75 миллиард теңге қажет. Нәтижесінде амортизация жыл сайын орта есеппен 2%-ға азаяды.
Сенімді электрмен жабдықтау үшін инвестициялық бағдарлама аясында жыл сайын 8,7 млрд теңгеге 120 шақырым желіні қайта жаңғырту қажет, бұл үшін 2025 жылға дейін қоса алғанда 26,1 млрд теңге және 2026 жылдан 2030 жылға дейін 43,5 млрд теңге қажет. Нәтижесінде желінің тозуы жыл сайын 1,2%-ға төмендейді. Атап айтқанда, кабельдік желілердегі бұзылулар мен апаттар азайып, мегаполис тұрғындарын сапалы және үздіксіз қамтамасыз ету артады.
Сондай-ақ, «Электр желілерін 2030 жылға дейін дамыту схемалары» жобасын жүзеге асыру аясында 2025 жылдың соңына дейін 132 миллиард теңге және 2030 жылдың соңына дейін тағы 175 миллиард теңге қаржыландыру қажет. Бұл кернеуі 220 кВ желілерді кабельдік желілерге ауыстыруға, кернеуі 35-110 кВ электр желілері объектілерін салуға, кернеуі 6-10 кВ электр желілері объектілерінің жаңа құрылысын бастауға және кернеуі 6-10 кВ желілік объектілерді қайта құру.
Сыртқы жарықтандыруды жақсарту үшін 2026 жылдың соңына дейін 15,2 млрд теңге қажет. Бұл қаражат азық-түлік сауда орындарын жаңғыртуға (410 млн теңге) және қаланы жарықтандыру көрсеткішін 100 пайызға (8,5 млрд теңге) жеткізуге бағытталады.
Газ желілерінің тозуын азайту үшін жыл сайын 4 млрд теңгеге кемінде 40 шақырым желілерді қайта құру қажет. 2025 жылдың соңына қарай 12 миллиард теңге, 2030 жылдың соңына қарай тағы 20 миллиард теңге қажет.
Әкімдік атап өткендей, бұл шаралар Алматы тұрғындары үшін қызметтерді қолжетімді әрі сапалы етеді. Қалада апаттылық көрсеткіші төмендеп, сапалы тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық базасы қалыптасады.
Коммуналдық инфрақұрылымды дамыту, оны жаңғырту және күтіп ұстау қала халқын сапалы қызметпен қамтамасыз етіп, қала аудандары арасындағы өмір сүру деңгейіндегі алшақтықты азайтады. Соның ішінде халықтың орталық сумен жабдықтауға қолжетімділік деңгейі 2025 жылдың соңына қарай 98,5%-дан 100%-ға дейін артады. Орталық канализацияға қолжетімділік деңгейі 2030 жылдың соңына қарай 85,7%-дан 95%-ға дейін артады.
«Мегаполистің барлық аудандарында, оның барлық аудандарында жайлы қалалық ортаға қол жеткізу идеясы су, жарық, жылу, кәріз және т. «Қолжетімді және сапалы коммуналдық қызметтердің болуы – адамдардың өмір сүру деңгейін сипаттайтын жайлы өмір сүру жағдайларының көрсеткіші», – деп түсіндірді әкімдік.
Жағдайды жақсарту үшін жобада атап көрсетілгендей, бірқатар мәселелерді шешу қажет. Жұмыстың негізгі қабаты желілерді жаңарту бойынша жүргізілетін болады, өйткені қолданыстағы желілердің негізгі бөлігі кеңестік кезеңде қаланың сол кездегі даму деңгейі мен қалыптасқан шекарасын ескере отырып салынған. Осы жылдар ішінде қаланың шекарасы бірнеше есе кеңейді. Бұрын совхоздар мен бау-бақша шаруашылықтарына тиесілі, инженерлік инфрақұрылымы жоқ жерлер мегаполиске қосылды.
Источник: https://lsm.kz/almatincam-uluchshat-zhizn-za-sotni-milliardov-tenge
