Қолжетімді баспана: Қазақстандағы әйелдерді жеңілдетілген несиелеу бағдарламасы
Қазақстандық әйелдер енді жеңілдетілген шарттармен несиеге баспана сатып алатын болады. Ипотекалық несиелендірудің мүлде жаңа тәсілі бұрын банктердің қарыз алушылардың қаржылық жағдайына қатысты талаптарына сәйкес келмейтін әйелдерге жайлы баспанаға көшуге көмектеседі.
Әсіресе әйелдер үшін
«Қазақстанның тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ табыс деңгейі әртүрлі әйелдердің қолжетімді баспанаға мұқтаждығын қолдауға арналған банктік ипотекалық өнімін жүзеге асыруда. Тұрғын үйді қаржыландыруда гендерлік теңдікті ілгерілету үшін HCSB 100 миллион доллар несие алады. Қазірдің өзінде Азия даму банкімен мақсатты несие беру туралы келісімге қол қойылды. Бұл әйелдерге жеңілдікпен жылжымайтын мүлік сатып алу мүмкіндігін жасауға бағытталған Азиядағы алғашқы қаржылық жоба.
HCSB 4 мыңға жуық қазақстандық әйелдерге қолжетімді несие береді
«Әйелдер» несиесіне кім өтініш бере алады?
Жалпы, несие беру бағдарламасымен 3 мыңнан 4 мыңға дейін әйел қамтылады деп жоспарлануда. Олардың 60 пайызы шағын қалалар мен ауылдық жерлерде тұрады. Бір қарыз алушыға берілетін несиенің максималды сомасы 30 миллион теңгеге жетуі мүмкін.
Артықшылықты шарттар
Әйелдерге жеңілдікпен тұрғын үй сатып алу үшін несие беру бастамасы, ресми мәліметтерге сәйкес, жұмыс істейтін әйелдердің табысы әлі де ерлердің табыс деңгейінен артта қалуымен байланысты. Ең айқын айырмашылық ауылдық жерлерде және шағын қалаларда байқалады. Тұрғын үй құрылыс жинақ банкінің жаңа ипотекалық өнімі осы айырмашылықты теңестіруге және әйелдердің табысы төмен деңгейде жылжымайтын мүлікті сатып алу үшін несие алуына жағдай жасауға мүмкіндік береді. Бұл ипотекалық несиелеу шартын жасасу үшін қажетті бастапқы жарна сомасын азайту арқылы жүзеге асырылады. Сонымен қатар, кіріс деңгейіне байланысты әйелдерге бастапқы жарнаның екі нұсқасы ұсынылады:
- тұрғын үйдің жалпы құнының 15%-ы – қарыз алушының кірісі 200 мың теңгеден аз болған жағдайда бастапқы жарна сомасы;
- Тұрғын үйдің жалпы құнының 20%-ы – кірісі 200 мың теңгеден асатын бастапқы жарна сомасы.
Ипотека тиімді құрал болып табылады
Бүкіл әлемде ипотека жеке тұлғалардың қаржы институтымен өзара әрекеттесуінің жалпы тәсілі болып табылады, бұл оларға өмір сүру жағдайларын тез арада жақсартуға және болашақта өз баспанасын алуға мүмкіндік береді. Несие тұрғын үйдің бір бөлігінің құнын төлеу үшін беріледі, сатып алушы қаражаттың бір бөлігін сатушыға бастапқы жарна түрінде өз бетінше төлейді. Клиент несие қаражатын тарту арқылы сатып алған жылжымайтын мүлік қарыз алушының меншігіне өтеді. Бұл ретте ипотека шартын жасау кезінде кепіл заты жылжымайтын мүлік объектісі болып табылады, оны сатып алу үшін банк несие қаражатын бөледі.
Тұрғын үй мәселесін осылай шешетін қазақстандықтар көбейді. Статистикалық мәліметтерге сүйенсек, жыл сайын елімізде берілген барлық несиелердің төрттен бірі баспана сатып алуға арналған.
Ыңғайлы және тиімді
Клиент үшін қолайлылық, ипотекаға пәтер сатып алған соң, тұрғын үй сатып алу үшін жиналған соманы күтіп, көп жылдар бойы жалдамалы пәтерлерде тығылып отырудың қажеті жоқ. Банк қажетті қаражатты біржолғы траншпен береді. Ал егер бұл қайталама нарықтан тұрғын үй немесе пайдалануға берілген жаңа ғимарат болса, шаршы метрлердің бақытты иелері жақын арада жаңа тұрғын үй алаңына көше алады.
Клиент үшін пайда – жалдау ақысын төлеуге тура келетін қаражат жеке тұрғын үйді сатып алуға жұмсалады.
Тек бизнес пе?
Ипотекалық қарыз алушы қаржы институтымен ұзақ мерзімді қарым-қатынасқа түседі және бірнеше жыл, тіпті ондаған жылдар бойы несиені қайтарып, пайыздарды төлейді. Сондықтан банктер қаржылық төлем қабілеттілігін мұқият тексереді және әлеуетті клиенттің сенімділігі. Ипотекамен үй сатып алу үшін қарапайым қазақстандық бірнеше міндетті шарттарды орындауы керек, соның ішінде:
- тұрғын үйге бастапқы жарнаны төлеуге жеткілікті қаражаттың болуы және бұл жарна сатып алудың жалпы бағасының 50% дейін жетуі мүмкін;
- оң несие тарихы;
- несиелік келісім бойынша төлемдерді уақтылы төлеу мүмкіндігін растайтын тұрақты жоғары табыс деңгейі бар тұрақты жұмыстың болуы.
Ипотекалық несие алудың 4 қадамы
Ипотекамен үй алу схемасы қарапайым:
- Клиент қолайлы тұрғын үйді таңдап, несие алу үшін банкке жүгінеді.
- Банк клиенттің төлем қабілеттілігін тексереді және оң нәтиже болған жағдайда несие беруді мақұлдайды.
- Қарыз алушы сатушымен шарт жасасып, бастапқы жарна сомасын өз қаражатынан төлейді.
- Қалған соманы банк ипотекалық несие бергеннен кейін сатушыға береді.
Ипотека бойынша құжаттардың стандартты пакеті
Қазақстанның банк мекемесінде ипотекалық несие алу үшін сізге қарыз алушының жеке басын және қаржылық төлем қабілеттілігін растайтын құжаттар пакеті қажет. Әртүрлі банктерде тізім әртүрлі немесе клиенттің төлем қабілеттілігі мен несие тарихын тексеру кезінде қаржы институты қосымша құжаттарды сұрайды.
Құжаттар пакетіне қойылатын стандартты талаптар:
- қарыз алушының жеке басын куәландыратын құжаттың (төлқұжаттың) түпнұсқасы мен көшірмесі;
- қарыз алушының тұрақты тұрғылықты жерінің мекенжайы бойынша тіркелгені туралы анықтама;
- қарыз алушының отбасы жағдайы туралы құжат;
- жұмыс орнынан өткен алты айдағы табысы туралы анықтама;
- жинақтаушы зейнетақы қорындағы жеке зейнетақы шотына өткен кемінде алты айдағы түсімдер туралы үзінді көшірме;
- қамтамасыз етумен несие берілетін жылжымайтын мүлікке құқық белгілейтін құжаттардың түпнұсқалары;
- тәуелсіз бағалау компаниясы жүргізген кепілге қойылған жылжымайтын мүлікті бағалау нәтижелері;
- қарыз алушының отбасы мүшелерінің жеке басын куәландыратын құжаттардың түпнұсқалары, кәмелетке толмаған балаларының туу туралы куәліктері.
Қажет болған жағдайда банктер стандартты пакетті қарыз алушының мүмкіндіктерін объективті бағалауға мүмкіндік беретін қосымша сертификаттармен толықтырады.
