Қазақстанда «Бақытты отбасы» және «Шаңырақ» тұрғын үй бағдарламасының шарттары өзгеруі мүмкін.
ҚР Парламенті Мәжілісінің жалпы отырысында депутат Дәулет Мұқаев Премьер-Министрдің бірінші орынбасары Роман Склярға «Бақытты отбасы» және «Шаңырақ» ипотекалық бағдарламаларының шарттарын өзгерту туралы ұсыныспен жүгінді.
– «Бақытты отбасы» бағдарламасы Қазақстанда 2019 жылдан бері жұмыс істейді. Жыл сайын бюджеттен 50 миллиард теңгеге жуық қаржы аударылып, 8 мыңға жуық отбасы пәтер алды. Бағдарлама бойынша несиенің максималды сомасы 15 млн теңгені құрады. Егер 2019-2020 жылдары бұл ақшаға екі бөлмелі пәтер сатып алу мүмкін болса, қазіргі уақытта тұрғын үй бағасының өсуіне байланысты бір бөлмелі пәтер алуға тура келеді. «Бақытты отбасы» бағдарламасы бойынша көп балалы отбасы кем дегенде алты адамнан тұрады, бұл төрт бала мен ата-ана», – деді Дәулет Мұқаев.
Нәтижесінде, бұл адамдардың бәрі ең кең емес, однушкаға жиналады. Депутат қазір жаңа үйлер конкурстық негізде берілетінін, ал кейбір отбасылар 32-ден 40 шаршы метрге дейінгі бір бөлмелі пәтерлерде тұруға мәжбүр болғанын еске салды.
Дәулет Мұқаев парламентарийлердің назарын жас отбасыларға жасалған жағдайға аударды. Ол қазақстандықтардың баспана мәселесі бірте-бірте ажырасуға алып келеді деп есептейді.
– Әділет министрлігінің мәліметі бойынша 2022 жылы 129 707 жұп шаңырақ көтерсе, 51 220 жұп ажырасқан! Бұл отбасылы жастардың 40 пайызға жуығы, яғни әрбір үшінші жұп ажырасып жатыр деген сөз. Ажырасудың басты себебі материалдық мұқтаждық екенін ескерсек, баспана мәселесі бірінші орында тұр. Жас отбасыларды баспанамен қамтамасыз ету бірқатар мәселелердің алдын алатыны сөзсіз. Сондықтан мемлекеттік деңгейде бастапқы жарнаның 10 пайызынан аспауды ұсынамын. Бүгінде «Отбасы банкі» жүзеге асырып жатқан «Жас отбасы» бағдарламасы бойынша бастапқы төлем 50 пайызды құрайды. Мұндай қаражат жинау көбінесе жастардың қолынан келмейді, – деп түйіндеді сөзін Дәулет Мұқаев.
Тағы бір мәжілісмен жастар үшін салынып жатқан жалдамалы тұрғын үйлердің шаршы метрін көбейту қажет деп есептейді. Жыл сайын Астана, Алматы, Шымкент қалаларында мемлекеттік бағдарлама бойынша осындай бір мыңнан үш мыңға дейін пәтер берілуі тиіс. Дәулет Мұқаев жастардың жас санаты 29-дан 35-ке дейін өскенін, соған сәйкес жастар үшін жалға берілетін пәтерлерге сұраныс арта түсетінін еске салды. Және мемлекеттік бағдарламаға басқа өңірлерді де енгізу керектігін айтты.
Депутат «7-20-25» бағдарламасын да сынға алды. Ол неліктен «7-20-25» бағдарламасының әкімшілерінің оның сәттілігі мен қаражаттың қолжетімділігіне сендіре отырып, Қазақстанда бірде-бір банк бұл бағдарлама бойынша ипотека бермей отырғанын түсіндірді.
– Лимит белгіленіп, халық банктердің алдына түнеп шығуға мәжбүр. Сондықтан «7-20-25» деген шектеуді алып тастау керек. Бағдарлама 2029 жылға дейін созылатынына қарамастан, осы күнге дейін бағдарламадан тек аты ғана қалуы әбден мүмкін. Мыңдаған адам банктің рұқсатын алды, бірақ шектеуге байланысты үйлерінің кілтін ала алмай жүр», – дейді Дәулет Мұқаев.
Дереккөз: kn.kz ақпараттық қызметі
