Өскеменде апатты үй: 37 көпқабатты үй тұруға жарамсыз деп танылды
Өскеменде 37 көпқабатты үй апатты жағдайда тұрса да, оларда адамдар тұрып жатыр. Қаланың сол жағалауында жаңа тұрғын үй кешендері белсенді түрде салынып жатқанымен, оң жағалаудағы жағдай күрделі күйінде қалып отыр. Ескі ғимараттар тозып, тұрғындарды көшіру кешіктірілуде.
Тұрғын үй қорының жағдайы нашарлап барады
Көптеген ғимараттар ондаған жылдар бойы күрделі жөндеусіз қалады, бұл олардың апатты жағдайына әкеледі. Стахановская көшесіндегі екі қабатты үйдің тұрғындары тұрып жатқан 15 жыл ішінде бірде-бір рет күрделі жөндеу жұмыстары жүргізілмегенін алға тартады. 1946 жылы салынған ғимарат ұзақ уақыт бойына қауіпті деп танылды. Қасбеті қирап, қабырғалары қирап, сылақ шаңға айналып бара жатыр.
Өскемен қаласындағы көпқабатты үйлердің статистикасы
Қалалық тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық бөлімінің мәліметі бойынша, қалада 1804 көпқабатты тұрғын үй бар. Бұл ғимараттардың айтарлықтай бөлігі 50 жылдан астам уақыт бұрын салынған.
1960 жылға дейін 453 үй салынды;
1961–1970 жылдары 450 үй салынды;
1971-1975 жылдары 173 үй пайда болды;
1976–1980 жылдары 167 үй салынды;
1981–1986 жылдары 169 үй пайдалануға берілді;
1986-1990 жылдары 157 үй салынды;
1991-1995 жылдары 57 үй салынды;
1996-2000 жылдары 14 үй салынды;
2001–2006 жылдары 27 үй салынды;
2006–2010 жылдары 28 тұрғын үй салынды;
2011–2015 жылдары 33 тұрғын үй салынды;
2016–2020 жылдары 54 тұрғын үй салынды;
2021–2025 жылдары 22 үй салынды.
Қаладағы кейбір үйлер 1930 жылы пайда болған. Қазіргі уақытта 10 ғимарат апатты тұрғын үй санатына жатқызылса, 37 үй ресми түрде қауіпті деп танылған.
Өскемендегі апатты үй мәселесін билік қалай шешіп жатыр
2024–2029 жылдарға арналған жөндеу бағдарламасы аясында әкімдік жағдайды жақсарту бойынша шаралар кешенін әзірледі. Әкімшілік өкілдері бағдарламаның басты мақсаты тұрғын үй қорының бұзылуына жол бермеу екенін түсіндірді. Нәтижесінде апатты пәтерлердің иелері дәл осындай көлемдегі жаңа баспанаға қол жеткізе алады. Егер олардың пәтерлері стандартты бір бөлмелі пәтерден кіші болса, оларға кемінде бір бөлмелі тұрғын үй беріледі. Тұрғын емес үй-жайлардың иелері қаржылай өтемақы алады.
Бағдарлама бірінші кезекте тозығы жеткен үйлердің тұрғындарын қоныстандыруға бағытталған. Жағдайы ауыр, бірақ ресми апаттық мәртебесін алмаған ғимараттардың иелері техникалық сараптамадан өтуі керек.
Шенеуніктер үйді қауіпті деп тану үшін иелері аккредиттелген ұйымға немесе сертификатталған сарапшыға хабарласуы керек деп түсіндірді. Тексеруден кейін мамандар ғимараттың жағдайы туралы есеп дайындайды.
Басқа аймақтардың тәжірибесі
Бұған дейін белгілі болғандай, Астанада 2025 жылы апатты үйлерден 787 отбасын көшіру жоспарланған. Мемлекеттік бағдарлама тұрғын үй жағдайын жақсартуға бағытталған. Бұл бастаманың басты мақсаты – апатты жағдайдағы тұрғын үйлердің көлемін азайту және қала тұрғындарының қауіпсіздігін арттыру.