Павлодарда жалға берілетін тұрғын үй сатып алу: тұрғындар неге асықпайды?
Павлодарда мемлекеттік тұрғын үй қорынан жалдамалы пәтерлерде тұратын азаматтарға оларды сатып алу мүмкіндігі берілді. Дегенмен, 1500-ге жуық әлеуетті меншік иелерінің болуына қарамастан, жекешелендіруге сұраныс төмен күйінде қалып отыр.
Павлодарда жалға берілетін тұрғын үйді сатып алу мүмкіндігі
Кейбір тұрғындар, соның ішінде көп балалы ата-аналар бұл жаңалыққа алғашында қуанғанымен, келісімнің қаржылық шарттары олар үшін тым ауыр болып шықты. Мәселен, 2024 жылы үш бөлмелі пәтер алған Людмила Косянчук үлкен қиындықтарға тап болды. Әйел жалдау үшін айына 13 мың теңге төлейді, бірақ мүлікті сатып алу үшін шамамен 15-20 миллион теңге инвестиция қажет болады. Ай сайынғы төлем 150 мың теңгеге дейін өсетіндіктен бөліп төлеу мүмкіндігі мәселені шешпейді.
Тұрғын үйді жекешелендірудің қаржылық қиындықтары
Павлодар тұрғын үй басқармасының мәліметінше, қала тұрғындарының көпшілігі жекешелендіру құнына қызығушылық танытқан. Алайда есеп-қисаптарды алғаннан кейін қатысуға ниет білдірушілер саны күрт азайды. Қалада сатып алуға құқығы бар 1500 адам бар, бірақ шарттары әртүрлі: ҰОС ардагерлері, 1 және 2 топтағы мүгедектер, Чернобыль АЭС апатының зардаптарын жоюшылар тегін баспана ала алады. Сонымен бірге ақылы жекешелендіру көпшілік үшін қолжетімсіз болып қала береді.
Тіркеу рәсімі E-Qazyna порталы арқылы жүзеге асырылады. Өтініш онлайн түрде беріледі және барлық отбасы мүшелері электронды түрде қол қояды. Ақылы негізде өтеудің екі нұсқасы бар: толық төлем немесе бөліп төлеу. Бұрын бастапқы жарна 30 пайыз болса, қазір ол 10 пайызға дейін төмендеді. Тұрғын үй құны 15 миллион теңгеден асса, бөліп төлеу 15 жылға, ал бағасы 15 миллионнан төмен болса 10 жылға беріледі.
Жекешелендіру құны мен шарттары
Жекешелендірудің түпкілікті бағасы пәтердің ауданына және ғимарат салынған жылға байланысты. Жыл сайын тұрғын үйдің қалдық құны 2%-ға төмендейді. Осылайша, жекешелендіру бір миллионнан 15-20 миллион теңгеге дейін болуы мүмкін. Сатып алу мүмкіндігі болмаса, тұрғындар жалдау шартының талаптарын ескере отырып, пәтерлерде шексіз тұруын жалғастыра алады. Бұл құжат үш жылға шығарылады және үнемі жаңаруды талап етеді.
Жекешелендіруге құқығы бар павлодарлықтар жылжымайтын мүліктің құны уақыт өткен сайын төмендейтіндіктен күтуді жөн көреді. Людмила Косянчук бұл мәселеге алдағы уақытта қолайлы жағдай туғанда қайта оралуды жоспарлап отыр.
Тұрғын үйді жекешелендіру саласындағы заңнамалық өзгерістер
2024 жылдың маусымында Мәжіліс депутаттары жалға берілетін тұрғын үйлерді жекешелендіруге рұқсат беретін заң қабылдады. Желтоқсан айында 50 мыңнан астам қазақстандық мұндай мүмкіндікке ие болғаны белгілі болды.